Archief: artikelen van Januari 2004.

| Home |

 

het oordeel

Zaterdag 31 Januari 2004 in categorie Klein Proza

Ik had een hypothese: in dit lage land mag je niet over jezelf beweren dat je goed in iets bent. Met name wanneer het gaat om belangrijke vaardigheden in de sfeer van de kunst, zoals schrijven en dichten. In een vlaag van overmoed nam ik de proef op de som en verklaarde in het openbaar dat ik heel goed kon schrijven. En inderdaad, het werd mij niet in dank afgenomen. Ik ga nu verder door het leven als een zelfingenomen kwast, een borstklopper, een dikdoener, een kapsoneslijer.

Achteraf trachtte ik de uitkomst van mijn proef te analyseren. Waarom reageerde men toch zo heftig? Ik heb bijvoorbeeld ook wel eens beweerd dat ik goed kon afwassen, maar dit werd onmiddellijk grif beaamd. U begrijpt dat ik sindsdien ruimschoots de gelegenheid krijg om mijn talenten op dit vlak te ontplooien. Waarin zit hem dan het verschil?

Na enig nadenken kwam ik tot de conclusie dat men zichzelf niet mag ophemelen wanneer het serieuze zaken betreft die onderhevig zijn aan smaak en oordeel. Vaardigheden waarvan de kwaliteit niet voor honderd procent objectief kan worden vastgesteld. Het kost een wiskundige een stuk minder moeite om anderen te bewijzen dat hij werkelijk goed is dan een kunstschilder.

Nederlanders zijn nogal kleinzielig in dit soort dingen. Het is een afgunstig volkje. En daarom houden wij onze eigendunk maar voor ons. In tegenstelling tot Amerikanen. Die pronken even onbekommerd als onbeschaamd met hun persoonlijke kwaliteiten, al zijn die nog zo triviaal. Amerikanen zetten zelfs hun zwemdiploma's nog in hun curriculum vitae en maken trots melding van het aantal stempeltjes en plaatjes dat ze eertijds op de crèche kregen voor hun plakwerkjes.

Wij zijn zuiniger met complimenteren dan met afkraken. Een spontane en rechtstreekse uiting van bewondering is een zeldzaamheid. Twintig jaar geleden hoorde ik een klein jongetje eens met oprecht ontzag tegen een wat oudere jongen zeggen: “Goh, ik vind dat jij toch zó goed kan voetballen!” Het is veelzeggend dat ik dit nog weet.

Alleen de anderen zijn gerechtigd een positief oordeel over je uit te spreken. Jijzelf niet. Complimenten mogen alleen in uiterste noodzaak worden gegeven en uiteraard niet te ruimhartig. Anders ga je nog naast je schoenen lopen.
Kortom, wie trots is op eigen prestaties en vaardigheden is wel gedwongen zichzelf op ietwat slinkse wijze te promoten, want een ander doet het niet.

Eigenlijk is het raar dat het zo moet. Ga maar na: dagelijks teisteren reclames van bedrijven onze oren en ogen. Allemaal vinden zij zichzelf zonder terughoudendheid supermegageweldig! Maar een kunstenaar die hetzelfde doet is direct een megalomaan.
Eigen roem stinkt. Tenzij het dus commerciële roem is. Want geld stinkt nu juist weer níet! Het woord zelfkritiek bestaat, het woord zelfcompliment niet.

Ik zou zeggen: ze bekijken het allemaal maar. Vanaf heden ben ik gewoon de beste. Ik weet nog niet waarin. Ik kom daar nog op terug. Maar de beste ben ik, dat is zeker. Evalueer de reflex van weerzin die deze opmerking bij u opwekt.
verschenen in nieuwsbrief nr 142 van het literair tijdschrift OpSpraak

№ 19 het oordeel

maden en wonden

Vrijdag 30 Januari 2004 in categorie Voor de Notulen & Ter Kennisname

Het Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit in Amsterdam houdt op 10 februari aanstaande een symposium met de titel “Wonden bedekken met kennis”. Daarbij zullen de volgende onderwerpen aan de orde komen:
  • Het beroeren van het wondkweekstokje.
  • Madentherapie ontstoken wonden, een andere aanpak.
  • Vijf jaar decubitus prevalentiemeting. Hoe nu verder?


De toegang is gratis, dus wat wilt u nog meer?
U begrijpt: dit mag u niet missen!
maden en wonden

de ridders en de moraal

Woensdag 28 Januari 2004 in categorie Ergernis, Woede of Frustratie

Het debat over normen en waarden had nooit door Balkenende en Donner aangezwengeld moeten worden. Nu neemt niemand, uitgezonderd de CDA-aanhang, het meer serieus. Het was bovendien niet handig om het 'een debat' te noemen. Iedereen kan best eens bij zichzelf te rade gaan of zijn of haar gedrag zich nog binnen de grenzen van het algemeen aanvaardbare beweegt. de ridders en de moraal Lees verder...

de hoofddoek van chirac

Maandag 26 Januari 2004 in categorie Baanbrekende denkbeelden

Afgelopen zaterdag demonstreerden moslimvrouwen in Nederland tegen de Franse president. Zij hadden het eigenlijk een week eerder willen doen, maar dit werd niet kies geacht in verband met het drama op het Terra College. Maar goed, dat weekje later zal monsieur le President een zorg zijn. Zijn besluit staat immers al vast: religieuze symbolen op Franse openbare instellingen mogen halverwege dit jaar niet meer. Dus ook en vooral niet op de openbare scholen. Het draait hierbij natuurlijk met name om de hoofddoekjes van Islamitische vrouwen, niet om keppeltjes of kruisjes.
de hoofddoek van chirac Lees verder...

Geweld op school

Zondag 25 Januari 2004 in categorie Flashback verhalen

Geweld op school blijkt geen recent onderwerp. De proportie van het geweld is ontegenzeglijk toegenomen, maar decennia geleden was het eveneens een ernstig punt van discussie in de onderwijswereld. Dit blijkt uit één van de keuzeonderwerpen bij het Onderwijzersstaatsexamen 1975, onderdeel Opstel bij Nederlandse Taal en Letterkunde, zoals hieronder afgebeeld. Misschien geeft de tekst ook wel een aardig inzicht in waar het fout is gegaan... Zijn de kinderen sindsdien te 'soft' opgevoed?

Opstelopdracht uit 1975

 Déjà vue, maar dan in bloederige kleuren.

Geweld op school

De twee jaargetijden

Zondag 25 Januari 2004 in categorie Kort en Tussendoor

Minister Kamp van Defensie deze zondagmiddag in Buitenhof:

“Dit is het voorjaar en na het voorjaar krijg je weer het najaar.”

Een hele geruststelling, zulke goed opgeleide ministers.
De twee jaargetijden

de pretentie

Zaterdag 24 Januari 2004 in categorie Klein Proza

Ik heb iets nieuws geleerd. Ik heb geleerd dat mijn marketingconcept totaal niet deugt. Ik ontdekte het allemaal toevallig, doordat een kunstenaar op internet zijn tekeningen aanbood voor vijfentwintig euro per stuk, exclusief drie euro verzendkosten. Voor dit luttele bedrag zou ik een hoogwaardige en gesigneerde reproductie op 300 grams Hahnemüllerpapier ontvangen. Ik zie dat het cartoonachtige tekeningen zijn in een stijl die mij doet denken aan die van Peter Vos. Dat kan men mooi of niet mooi vinden, daar kan men vijfentwintig of nul euro voor over hebben. Verder is het gewoon slim.

Ik kom nog wel eens in het Open Museum in Tefen. Dat ligt in het noorden van Israël. Het is een bedrijvenpark met kleine en schone ondernemingen en daar tussendoor allemaal kunst. Er is ook een expositieruimte. En ik moet zeggen, dikwijls zie ik er heel mooie en originele dingen. Het Open Museum heeft een belangrijke reputatie en terecht.
Echter, op een keer zag ik er op een wandbord een biografie van een exposerende Amerikaanse kunstenaar hangen. In het Engels. Opvallend was het grote aantal malen dat het Franse woord 'oeuvre' in de tekst voorkwam. Overal waar een normaal mens zou spreken van 'his work', sprak men bij het museum van 'his oeuvre'. Pesterig vroeg ik aan de beheerde van de expositie wat 'oeuvre' betekende. Deze had geen idee. De Israëlische basisscholen houden zich namelijk traditioneel niet zo bezig met 'maman coupe le pain' en 'papa fume une pipe'.

Allemaal dikdoenerij dus. Geen wonder, de beeldende kunst is van oudsher berucht om haar pretentieus gezwets. Denk maar niet dat een plaatje meer dan duizend woorden zegt. In nogal wat gevallen moet bij een schilderij of tekening door gezaghebbende lieden nog een uur worden gewauweld over wat het nu precies voorstelt en wat de kunstenaar ermee heeft bedoeld. Maar het schijnt wèl te werken.

U begrijpt, ik ga het vanaf heden helemaal anders aanpakken. U kunt deze column bij mij bestellen voor de somma van honderd euro. Daarvoor krijgt u een volledig handgeschreven, gesigneerd en genummerd exemplaar op origineel 60 grams gelinieerd Hema schrijfblokpapier, inclusief de belofte dat ik zo netjes mogelijk zal proberen te schrijven. Ja! Waarom zij wel en ik niet? Dit is toch óók kunst? En ik hoef er niks aan uit te leggen. Er is geen woord Frans bij. Nou ja, deze keer dan toevallig wel...

verschenen in nieuwsbrief nr 141 van het literair tijdschrift OpSpraak

№ 18 de pretentie

Sex in the city

Zaterdag 24 Januari 2004 in categorie Waargebeurde verzinsels

Na de recente publieke onthullingen over de voormalige seksuele praktijken van Rob Oudkerk en het gemeenteraadslid Karina Schaapman werd ons vorige week door bronnen rond burgemeester Job Cohen verzekerd dat deze het nu he-le-maal zat was! Hij wilde daarom in één keer schoon schip maken en alle leden van de raad verplichten hun CV aan te vullen met een nauwkeurig verslag van de genoten seksuele activiteiten in het verleden. Hij wilde niet langer voor verrassingen komen te staan.

Sex in the city Lees verder...

kort door de bocht

Zaterdag 24 Januari 2004 in categorie Observaties & Kritische beschouwingen

De Volkskrant meldde op dinsdag 20 januari: “Vliegtuigen die naast elkaar opstijgen van Schiphol moeten sneller na de start van koers veranderen. In circa drie maanden is het zeven keer gebeurd dat toestellen elkaar te dicht naderden.”

O, vandaar...
kort door de bocht

erase & rewind

Vrijdag 23 Januari 2004 in categorie Incrowd: over webloggen







Lekker rustig wel.
erase & rewind

De belijdenis van Oudkerk

Donderdag 22 Januari 2004 in categorie Media

Rob Oudkerk is dus opgestapt als wethouder van Amsterdam. Van mij had hij niet weg gehoeven en van een groot deel van de Amsterdamse bevolking ook niet. Hij had nog voldoende draagvlak, hoorde ik hem terloops bij Paul Witteman mompelen. En inderdaad, de afgelopen dagen heb ik met enige verbazing geconstateerd hoeveel draagvlak er bestaat voor het hoerenlopen! Of misschien moet ik in deze toch iets preciezer zijn: hoeveel draagvlak er bestaat voor het hoerenlopen van Rob Oudkerk.

De belijdenis van Oudkerk Lees verder...

links voor leken verklaard

Dinsdag 20 Januari 2004 in categorie Tragische misverstanden

Lieve jonges en meisjes. Linkse mense, dat zijn heel domme en vreselijke mense. Die willen namelijk de wereld verbetere. Om te beginne bij Nederland. Zij wille bijvoorbeeld dat alles eerlijker gaat en dat iedereen in dit land een beetje gelukkig kan zijn. Maar ja, dàt moete we natuurlijk niet hebbe! Dat is wel héél onnozel natuurlijk! Dan komt iedereen hiero heen!

En dan toch doorgaan, hè! Linkse mense zijn dus ook hele eigenwijze mense, dat merk je wel. Linkse mense vinde het ook nie leuk dat de ene groep achterlijk veel geld heb en de andere bijna niet te vrete krijgt. Die rijke hebbe d'r toch zeker hard voor gewerkt? En wie arm is heb dat an zichzelf te danke. Nee, als je links ben, ben je blind. Dan zie je niet dat het die arme mense hun eigen schuld is dat ze geen werk hebbe, of oud of ziek zijn.

Zo hadden we lang gelede een linkse man die een wet maakte dat bejaarde AOW krege. AOW is geld dat je gratis krijgt. Bejaarde zijn mense als jullie opa en oma. Jullie opa en oma zijn die rimpelige types die jullie altijd 'graftak' noeme enzo.

Maar goed, tamelijk geschift idee dus van die linkse loser Drees, want zo heette hij. Laat die bejaarde maar gewoon werke voor hun geld! Nou ja, en zo wilde dat linkse tuig dus nog veel meer mense gewoon maar geld en onderdak geve, zoals allerlei mense die naar dit land vluchtte omdat ze in hun eigen land de kans liepe een nekschot™ te krijge. Tja, daar kunnen we natuurlijk allemaal niet aan gaan beginne, zo zit de wereld nou eenmaal in elkaar. Dan kenne we iedereen wel binnelate, niewaar?

Nou en zo hebbe ze dus nog een heleboel meer van die dinge, die linkse mafkeze. Zoals niet discriminere, andere mense helpe als ze niet meer voor hunzellef kunne zorge, vrijheid van meningsuiting... Nou ja, dat laatste heb natuurlijk ook wel weer voordele, want dan kenne we ze gewoon uitschelde voor vuile communist en stalinist of hoe dat allemaal hete mag. Maar zij moete natuurlijk wel altijd hun bek houde als wij dat vinde. Ja toch? Ze moete al helemaal geen weblog beginne met zo'n eige linkse mening, want dan kome wij natuurlijk effe langs met ze alle... En wèl de deur voor ons opezette, want censuur™ dat pikke we per definitie niet van die tering-Trotskiste™! En denk erom dat wij gaan uitmake wat en wie links is. We zulle d'r hier weer es een fatsoenlijk land van make, ja? Respect™ is ons motto! O ja, nog effe dit: links is dus de kant waar je hart zit. Weten jullie wat dat is? Anders krijge we weer misverstande...

Links verwijderd. Mocht niet van de censuur.
links voor leken verklaard

De lucifersdoosjesautomaat

Maandag 19 Januari 2004 in categorie Klein Proza, Flashback verhalen

Mijn grootvader was in de vorige eeuw een bewonderenswaardig artistiek meubelmaker. Tussen de bedrijven van het grote meubelmaken door creëerde hij ook allerlei kleine gebruiks- en siervoorwerpen van hout, zoals geraffineerd ingedeelde kistjes en sieradendoosjes. Stuk voor stuk waren het kleine kunstwerken, prachtig gepolitoerd, ingelegd met de mooiste houtsoorten of voorzien van fijnzinnig houtsnijwerk. Ik bezit ook nog een kastje van hem met ingewikkelde handgezaagde zwaluwstaart verbindingen. Dat is nog eens wat anders dan de pennen en schroeven van Ikea.

Ik doe het hem niet na, ik heb zijn talenten niet geërfd. Integendeel, reeds op de eerste handenarbeidles die ik ooit op school kreeg werd genadeloos duidelijk dat ik in dit opzicht een schande was voor de nagedachtenis van mijn grootvader.

De lucifersdoosjesautomaat Lees verder...

even wat grenzen stellen

Zondag 18 Januari 2004 in categorie Ergernis, Woede of Frustratie

Soms moet je dingen weer eens duidelijk op een rijtje zetten. Dat moment is nu aangebroken. Toen ik een paar jaar geleden Verbal Jam startte, deed ik dit omdat ik geloofde in het toenemend belang van internet als publicatiemedium. Na een jaartje is de site met de onmisbare hulp van Xiffy overgezet naar een 'content management systeem'. Dat werd Nucleus. Toen bleek ik ineens bij de 'weblogs' te horen.
even wat grenzen stellen Lees verder...

het zachte trauma

Zaterdag 17 Januari 2004 in categorie Klein Proza

Ik kwam onlangs op het ijdele idee om eens mijn bakkebaarden te laten staan. Na een week moest ik constateren dat het groeiproces behoorlijk moeizaam vorderde. Een ander punt van zorg was dat de rechterkant sneller opkwam dan de linker.
Het zachte trauma van de puberteit kwam weer boven. Ook toen al wilde het maar slecht vlotten met de baardgroei. En dat in een periode dat je als jongen van je eigen lijf wel een moreel steuntje in de rug kon gebruiken. Deze uiterlijke kenmerken waren voor de buitenwereld het bewijs van een geslaagde overgang naar het man-zijn. Althans, zo voelde je dat. Vooral in de beginjaren van de middelbare school zou het een niet geringe opsteker zijn geweest wanneer ik alvast wat fiere beharing op mijn kaaklijn had kunnen etaleren. Immers, de status van jongetjes in die leeftijd wordt in niet geringe mate bepaald door de noodzaak tot scheren.

Steeds meedogenlozer manifesteerde zich in onze klas de tweedeling tussen de stoppelkinnen en de babyfaces. Met een door afgunst gevoed gevoel van afschuw constateerde ik hoe de baardgroei zich bij de beter bedeelde knapen steeds voorspoediger ontwikkelde. Bij mijn lotgenoten herkende ik de wanhoop in hun ogen.
In het bijzonder waren wij jaloers op Joop, een uit de kluiten gewassen bink die zich reeds op zestienjarige leeftijd de luxe van een heuse snor kon permitteren.
Wij zaten op een strenge en conservatieve school, waar men er je de toegang weigerde wanneer er iets aan de persoonlijke verzorging mankeerde. De directeur vond een snor op de lip van een zestienjarige onverzorgd. Joop moest naar huis om hem af te scheren. Het behoeft geen betoog dat vanaf dat moment zijn reputatie was gevestigd tot in het door ons overzienbare deel van de eeuwigheid.

Tot overmaat van ramp bleef de suprematie van de Joop op het gebied van haargroei niet beperkt tot het hoofd. Bij het douchen na de gymles liet Joop zich graag voorstaan op zijn riante bos schaamhaar. Zelfs de troost dat men door dit bos de boom niet meer zag werd ons niet gegund. Zijn leuter slingerde er met nonchalant gemak bovenuit. Joop staarde steevast laatdunkend naar onze kale papegaaiensnaveltjes, zoals hij het graag uitdrukte, die vervolgens vernederd verder slonken naar parkietensnaveltjesniveau. Het was verbluffend hoe snel wij ons konden aankleden. Daarvoor hebben wij toen nog menig compliment van de gymleraar in ontvangst mogen nemen.

Wanneer ik Joop nog eens tegenkom hoop ik dat hij kaal is. Van boven dan. Naar het overige ben ik niet nieuwsgierig. Dan is het eindelijk mijn beurt om te pronken met de mooie haardos die ik nog bezit. Met de baardgroei is het inmiddels ook wel redelijk goed gekomen. Op die luie bakkebaarden na.
Vanmorgen stond ik mij als altijd routineus onder de douche te scheren. Gewoon op gevoel. Mijn gedachten dwaalden af naar deze jeugdherinneringen. Zo kon het gebeuren dat het scheermes tijdens dit moment van onoplettendheid de prille tochtlatten om zeep hielp.
Zou er zoiets bestaan als 'Freudiaans scheren'?

verschenen in nieuwsbrief nr 140 van het literair tijdschrift OpSpraak

№ 17 het zachte trauma

Het ruige leven van Rob Oudkerk

Zaterdag 17 Januari 2004 in categorie Politiek & Maatschappij, Media

De positie van de Amsterdamse wethouder en oud-kamerlid Rob Oudkerk wordt steeds meer onhoudbaar, kwettert het radionieuws deze morgen met nauw verholen opwinding. Want de wethouder gaat naar de hoeren en het bewijs schijnt op videobeelden te staan. En dus was hij chantabel. Dat hoerenlopen gebeurde destijds in Den Haag, maar in Amsterdam is hij daar plezierig mee doorgegaan. We kunnen die 'e' op het straatnaambordje van het Oudekerksplein blijkbaar wel doorstrepen.

En dus barst nu de discussie los of Oudkerk dat losbandig gedrag in zijn positie wel kan maken. Woorden als 'voorbeeldfunctie', 'chantabel' en 'privézaak' zult u in dit verband veel in de media tegenkomen. Je zou daarentegen ook kunnen zeggen: nu kómt de politiek eens fijn onder de mensen, is het wéér niet goed!

Het ruige leven van Rob Oudkerk Lees verder...

sta es op, lazrak!

Vrijdag 16 Januari 2004 in categorie Tragische misverstanden

Kamervoorzitter Weisglas wil de kieswet veranderen om te voorkomen dat dissidenten in een fractie zich afsplitsen en doorgaan als een zelfstandige nieuwe fractie. Wanneer iemand zich niet langer thuisvoelt bij een partij moet hij zijn zetel ter beschikking stellen, vindt Weisglas.

Het lijkt me een goed idee. Iemand is immers binnengekomen onder de vlag en via de kieslijst van een bepaalde partij. Dus weg bij de fractie, dan ook van die stoel af. Een uitzondering zou ik willen maken voor degenen die voldoende voorkeurstemmen hadden om in zijn/haar eentje een zetel te verdienen.

Aanleiding tot het initiatief van de kamervoorzitter is het recente gedoe rond het SP-kamerlid Lazrak.
sta es op, lazrak! Lees verder...

verbal jam bij stepnet

Vrijdag 16 Januari 2004 in categorie Media

Met gepaste trots constateer ik ineens dat Verbal Jam ook als informatiebron voor het onderwijs wordt gebruikt, en wel bij Stepnet:


Klein radertje in het geheel, maar toch...
verbal jam bij stepnet

volkskrant als volksmenner

Donderdag 15 Januari 2004 in categorie Media

De Volkskrant plaatste donderdag een bericht van het ANP over een demonstratie van leerlingen van het Haagse Terra College. De kinderen betuigden hun steun aan degene die dinsdag adjunct-directeur Hans van Wieren doodschoot. Volgens de betogende kinderen werd de dader 'slecht afgeschilderd'.
Hebben wij hier nu te maken met een volwassen ochtendkrant of met een boulevardblad? Want dit is het soort nieuws waarbij je de verleiding moet kunnen weerstaan om het te plaatsen. Onnozele kinderen moet je tegen zichzelf in bescherming nemen. De Volkskrant gooit echter nog even lekker olie op het vuur.

volkskrant als volksmenner Lees verder...

Er lag een leraar op de grond

Woensdag 14 Januari 2004 in categorie Criminaliteit en recht, Politiek & Maatschappij

Dinsdagmiddag werd de 49-jarige adjunct-directeur van het Haagse Terra College Hans van Wieren in het hoofd geschoten door de 17-jarige geschorste leerling Murat D. Het slachtoffer overleed rond tien uur diezelfde avond.
In de media speculeren deskundigen en politici hoe het zover heeft kunnen komen. Handhaving van regels en meer duidelijkheid vanaf de eerste dag dat de leerlingen op school komen is een veel gehoord advies.
Een belangrijke medeoorzaak blijft echter tot dusver ongenoemd.
Er lag een leraar op de grond Lees verder...

de literaire drogist

Zaterdag 10 Januari 2004 in categorie Klein Proza

Nederland is doortrokken van drogisterijen en ze heten bijna allemaal hetzelfde. In het bijzonder heb ik de winkelketen op het oog met de ietwat sjofele zaken, daar waar u altijd doorheen schuifelt op zoek naar goedkope klassieke cd's.
Het ochtendblad brengt mij het bericht dat deze hedendaagse Jozef Geelman nu ook een eigen boekenlijn gaat uitbrengen. Want zonder lijn tel je niet mee. Popartiesten en topsporters hebben hun kleding- of cosmeticalijn, drogisten hun boekenlijn. Logisch toch?
Eigen 'lijnen' zijn doorgaans duur. Zo niet bij de schuifeldrogist. Deze levert zijn lijn juist tegen een luttel bedrag en omzeilt in sommige gevallen ook listig de vaste boekenprijs. Gewoon een ander kaftje eromheen, in eigen beheer uitgeven et voilà, de serieuze boekhandel heeft het nakijken.

Een bekende kleine uitgever verschijnt wederom als Don Quichot op de buis en verdedigt daar vurig de eer van zijn Vrouwe Dulcinea, oftewel de Vaste Boekenprijs. Maar ik voorspel u: er is de Vrouwe geen lang leven meer beschoren. In uitgeversland lamenteert men steevast dat zonder vaste boekenprijs het uitbrengen van risicovolle titels onder druk komt te staan. Dit is waar, maar anderzijds ook wat hypocriet. Bij de uitgave van een boek lijken namelijk de literaire drijfveren in toenemende mate het veld te moeten ruimen voor de commerciële.
Wanneer een debutant niet behoort tot een marketingtechnisch aantrekkelijke categorie kan hij of zij het gevoeglijk schudden. Het is dus een voordeel wanneer je een door andere oorzaken bekende Nederlander bent. Of een hypergeïntegreerde allochtoon. Die lui scoren opvallend goed de laatste tijd. Reeds langer succesvol is uiteraard de jonge, aantrekkelijke en liefst rondborstige vrouw.

Ach ja, het boek, hoe lang zal het nog bestaan? Wij werden opgevoed met respect voor het boek: voor het lezen eerst je handjes wassen. Op de middelbare school ging het al bergafwaarts met de heilige status van het boek. Vertwijfeld hief mijn docent Engels de handen ten hemel terwijl hij verhaalde over de cultuurbarbarij van Amerikanen, die de gelezen bladzijden van een pocketboek doodleuk afscheurden! Hier in Nederland kwam dit gebruik gelukkig niet in zwang. Het is bij nader inzien ook nooit nodig geweest, want een béétje paperback valt traditiegetrouw reeds bij eerste lezing vanzelf uit elkaar.

Wij gaan voor ons leesgenot richting internet, beste letterconsument, al lijkt dit idee u op dit moment misschien nog een gruwel. Lezen van een computerbeeld is heden ten dage nog niet bijster comfortabel. Maar daar zit verbetering in, kan ik u melden. Binnen luttele jaren ligt u met een flexibel beeldschermpje ter dikte van een placemat lekker in uw bedje de vroeger zo onhandelbare pillen van Umberto Eco of A.F.Th. van der Heijden te verslinden.
Maar het belangrijkste voordeel is dat u toegang krijgt tot alle onbekend gebleven letterkunde die op internet voor het grijpen ligt. U weet wel, het werk van de auteurs die voor de boekenuitgevers niet bekend, jong, allochtoon of rondborstig genoeg waren. Het boek bracht blijkbaar met zich mee dat wij slechts het topje van de ijsberg lazen.

verschenen in nieuwsbrief nr 139 van het literair tijdschrift OpSpraak

№ 16 de literaire drogist

ter geruststelling

Vrijdag 09 Januari 2004 in categorie Voor de Notulen & Ter Kennisname

U denkt misschien: waar hangt-ie uit? Misschien ook niet. In elk geval is het antwoord: gewoon hier. Achter de schermen probeer ik namelijk deze site een beetje te verbouwen, niet teveel natuurlijk, want ik houd nu eenmaal niet van rigoureuze omwentelingen in 't leven.
Maar dat u 't weet: als hier af en toe het plafond naar beneden komt (dat kan bij een website meerdere malen), dan weet u dat ik nog aan het sleutelen ben.

Ja, voor je 't weet gaan ze je moeder bellen ofzo...
ter geruststelling

geen mening

Dinsdag 06 Januari 2004 in categorie Baanbrekende denkbeelden

Wanneer de resultaten van een opinieonderzoek worden gepresenteerd is er altijd een groep mensen die 'geen mening' heeft. Dit intrigeert mij. Ik zou zeggen: als je geen mening hebt kwaak je er toch gewoon eentje na van de televisie? Dat doet het grootste deel van die andere negentig procent namelijk óók hoor, maak je maar geen illusies! Of dacht u soms dat iedereen een echte eigen mening had, een mening die is gebaseerd op tal van afwegingen, een mening die is gevoed door pluriforme en gedegen informatie? Ik dacht van niet, alleen kan ik dit niet met feiten staven, want zoals u zult begrijpen is hier geen opinieonderzoek naar te doen. Misschien zijn een heleboel Nederlanders wel gewoon te lui om een mening te hebben...

Ik denk dat ik maar een mening-adviesbureau ga beginnen. Dat noem ik dan heel gewichtig Opinion Consultancy. Met dit bureau verkoop ik mijn mening aan de meninglozen. Zeg nu zelf: als er bedrijven zijn die geld kunnen verdienen met meningen vragen, waarom dan geen bedrijf dat geld verdient met meningen geven? En wanneer mijn bedrijf binnen de kortste keren heel groot geworden is kan het Nipo mij rechtstreeks bellen om te horen wat Nederland ergens van vindt. Maurice de Hond doet dit trouwens al. Maar die wil altijd gratis, dus die geef ik dan ook gewoon een waardeloze mening.
Vandaar dat hij het af en toe mis had de laatste tijd...



geen mening

het ergernisje

Maandag 05 Januari 2004 in categorie Ergernis, Woede of Frustratie

Geschiedenis is een onderwerp dat mijn interesse heeft. Om die reden houd ik alvast rekening met toekomstige geschiedschrijvers die, wanneer de grote kwesties van onze tijd eenmaal zijn gedocumenteerd, onvermijdelijk overgaan tot het beschrijven van het leven van alledag. Wat mij betreft mogen zij dan een apart hoofdstuk wijden aan onze ergernisjes. Ik kom op dit idee omdat ik in onze huidige geschiedschrijving dit aspect uit het leven van onze voorouders een beetje mis. Waarschijnlijk leefden zij te kort om ze allemaal te kunnen documenteren. Het enige historische ergernisje dat mij nu zo even snel in het blote hoofd opkomt is van de Amsterdamse koopman Jacob Bicker Ray, die in zijn dagboek bij herhaling klaagt over zijn jicht. Maar jicht is een vervelende kwaal en daarom waarschijnlijk juist een behoorlijk grote ergernis. Nee, het moet nóg kleiner, op het niveau van het haakje aan je nagel dat telkens in je kleren blijft hangen.
het ergernisje Lees verder...

siberische toestanden

Zondag 04 Januari 2004 in categorie Klein Proza

Het is nieuwjaarsdag en het sneeuwt. Dat begint goed. Ik heb bij sneeuw altijd het heimelijk verlangen dat het compleet uit de hand loopt, dat het uitdraait op Siberische toestanden. Een geweldige blizzard bijvoorbeeld, die ons opzadelt met meer dan anderhalve meter sneeuw. Dat zou wel eens goed zijn voor dit land, een milde natuurramp die de zaak een tijdje volledig ontregelt maar verder weinig ernstigs aanricht.

Heerlijk lijkt me dat, die kinderlijke opwinding die dan over ons volk komt, de kriebels van een beetje avontuur. Dorpen die insneeuwen, het journaal dat met een ernstig gezicht vertelt welke gebieden geheel van de buitenwereld zijn afgesneden. Op de snelwegen deelt de ANWB soep uit aan gestrande automobilisten, uiteraard op vertoon van hun ledenpas. Er dreigt lawinegevaar op de schamele resten van de Sint Pietersberg.

En elke dag weer die uitdaging of het ons lukt ons werk te bereiken. Nee natuurlijk, al bij de eerste straathoek moeten wij uitgeput terugkeren, er is geen doorkomen aan. We bellen de werkgever dat het wéér niet gaat lukken vandaag, maar er wordt niet opgenomen. Die heeft het ook niet gered.
't Is pure mazzel dat het zo vlak na de feestdagen is. Daardoor hebben we nog een mud overgebleven oliebollen en een ketel huzarensalade om de eerste week door te komen. Daarna zien we wel verder, tegen die tijd zal het buitenland wel voedseldroppings voor ons organiseren.

De saamhorigheid keert terug in de natie, na jaren leert men eindelijk zijn buren kennen. Opvallend is de hernieuwde waardering voor onze bejaarden. Zij weten immers als geen ander hoe je overleeft in barre tijden. Zij zijn het ook die meteen onverdroten de strijd aangaan met het natuurgeweld. De eerste colonnes rollators met sneeuwschuivers en sneeuwkettingen zijn reeds gesignaleerd.

Bijzonder verkwikkend is de rust die over stad en land neerdaalt. Al het politiek en maatschappelijk gekrakeel wordt gedempt onder de spreekwoordelijke witte deken. De aandacht is nu gevestigd op de werkelijk belangrijke zaken, de primaire levensbehoeften, de hoogste prioriteiten. Zoals: hoe komen we volgende week het land uit? We zouden namelijk gezellig met z'n allen op wintersport naar Oostenrijk, naar Hinterstoder-Wurzeralm, Obergurgl, Sankt Jacob im Defereggental of hoe al die rare jodeldorpen heten mogen. En we hebben alles al betaald!

Ik sta op en werp een verwachtingsvolle blik uit het raam. Hoe ver zijn we inmiddels? Tjonge jonge, kijk toch eens aan: er ligt op sommige plekken al een vleugje sneeuw van minstens één millimeter! Nou, nou, nou... Kan het eraf daarboven? De buurtkindertjes zijn kraaiend van enthousiasme bezig met een Barbie-sneeuwpoppetje.
Dit schiet niet op natuurlijk. Typisch Nederland: altijd slappe polderpudding, nooit eens lekker klimatologisch uit het dak gaan, nooit eens doorzetten, nooit eens royaal uitpakken, altijd benepen lopen miezeren. In mijn gedachten dooit en druilt het reeds en modderen wij halfslachtig voort...

verschenen in nieuwsbrief nr 138 van het literair tijdschrift OpSpraak

№ 15 siberische toestanden

nieuwe dingen

Zondag 04 Januari 2004 in categorie Voor de Notulen & Ter Kennisname

In het weekend is bij Verbal Jam weer een extra hok aangebouwd voor een nieuwe categorie columns, te vinden onder de knop 'in opspraak'. Want we bewaren álles. Ze staan ook bij tijdloos lezen, handig wanneer u een fijne afdrukversie wilt.
Tevens wordt er achter de schermen lekker gehobbied aan ons statistiekenkladje, maar het is nog niet geheel zoals het moet zijn. Wij willen namelijk tot in detail kunnen nazien wat u hier allemaal komt uitvreten, uiteraard 'om u in de toekomst beter van dienst te kunnen zijn', de kutsmoes die bedrijven ook altijd hanteren.
U merkt het al: het loont de moeite om hier veel vaker naar de knoppen te gaan.
Anders weet u niet wat u mist...
nieuwe dingen

wauwelvrij

Vrijdag 02 Januari 2004 in categorie Ergernis, Woede of Frustratie

Nu we het jaar 2004 eenmaal begonnen zijn met van alles te verbieden heb ik zelf ook nog wel iets.

Vanaf heden is het gebruik van de volgende uitgekauwde zinsneden verboden:

“Het kan niet zo zijn dat...”
“...moet zo nodig weer het braafste jongetje van de klas zijn...”

Iedereen heeft tenslotte recht op een wauwelvrije woon- en werkplek.

Vult u rustig aan.
wauwelvrij

2004

Donderdag 01 Januari 2004 in categorie Altijd handig

Plezier, bier, lekker dier, aan de zwier, bankpapier, kassier, juwelier, lachspier, rentenier, passagier, avonturier...
Ziehier: er rijmt genoeg op '2004' voor een heel jaar groots vertier!

Verbal Jam wenst u daarom een heel gelukkig, gezond en voorspoedig New Year!

En blijven langskomen natuurlijk hier ...
2004