referendum als wondermiddel
Woensdag 08 Juni 2005 in categorie Politiek & Maatschappij
Sinds het eclatant succes van Hét Referendum zijn onze politici ineens erg enthousiast over het referendum. Eindelijk een wondermiddel om de kloof tussen burger en volksvertegenwoordiger te overbruggen! Zelfs de VVD, die in 1999 nog tijdens de 'nacht van Wiegel' het referendum koelbloedig liquideerde, is nu vóór.Het instellen van een referendum is makkelijker gezegd dan gedaan. Daarvoor is een wijziging van de grondwet nodig en dat laten wij in dit land niet zómaar gebeuren. Eerst moeten beide kamers met tweederde meerderheid de wijziging goedkeuren. Vervolgens blijft de zaak liggen tot na de verkiezingen, doet het nieuwe parlement de zaak nog eens dunnetjes over (de 'tweede lezing') en pas dán kan men fijn aan het volksraadplegen slaan. saillant detail
De vorige poging om het referendum in te voeren sneuvelde dus door Wiegel in de Eerste Kamer. Saillant detail daarbij is dat de Eerste Kamer zoiets staatsrechtelijk gezien waarschijnlijk helemaal niet had mógen doen. T. van Bussel schrijft hierover in zijn scriptie 'Referendum, aanwinst voor de democratie?': "(...) de Eerste Kamer, die zich op 19 mei 1999 in het holst van de nacht uitsprak over de grondwetsherziening, bevond zich nog in oude samenstelling. Er waren reeds Provinciale Staten verkiezingen geweest, maar de regering leek alles op alles te hebben gezet om de tweede lezing afgerond te hebben voordat de nieuwe Eerste Kamer bij elkaar kwam.
jodelen
Maar goed, er lijkt zich dit keer een kamermeerderheid af te tekenen voor het referendum. Want op 1 juni is gebleken dat het volk zich middels een referendum zo heerlijk politiek betrokken voelt. Ik ben niet tegen het referendum als aanvullend instrument op de besluitvorming, maar ik heb zo mijn twijfels of het straks na invoering wel zo storm loopt op dat stemhok. We zijn nu eenmaal geen Zwitsers die de godganse dag niks beters te doen hebben dan een beetje jodelen tussen de berghellingen. Voor hen is zo'n volksraadpleging altijd weer een leuke afwisseling.
groene folder
Trouwens, wel soort referendum hadden we dan in gedachten? Keus genoeg, dus dat wordt nog niet eenvoudig om dat tot die botte volkshersens van ons te laten doordringen. Ik zie alweer een saaie groene folder voor me met een krampachtige uitleg over de mogelijkheden. Zo is er een obligatoir en een facultatief referendum. Daarbinnen zijn de varianten decisief en consultatief voorhanden1). Bent u daar nog of is uw enthousiasme al meteen getemperd bij het vooruitzicht op bijvoorbeeld een facultatief consultatief referendum?
asielzoekers
De Nederlander heeft binnenkort wel andere dingen aan z'n hoofd. Danzij de marktwerking moet hij straks al kiezen uit tientallen energieleveranciers en ziektekostenverzekeraars. Daar gaat een hoop tijd in zitten en dan wil hij ook niet nog eens worden lastiggevallen met de vraag of Borssele dicht moet, er geboord mag worden in de Waddenzee of dat alle asielzoekers het land uit moeten. Nou ja, voor dat laatste komt hij misschien nog opdraven, want zó zijn we dan ook wel weer...
Nee, volgens mij is het een beter idee wanneer onze parlementariërs eerst maar eens doen waarvoor ze zijn aangesteld: luisteren naar de achterban en dan flink volksvertegenwoordigen.
Of gaan we een referendum over het referendum houden?
1) Bron: T. van Bussel, 'Referendum. Aanwinst voor de democratie?'
Katholieke Universiteit Nijmegen. Aanbevolen voor wie meer wil lezen over het referendum (Word document).
| Tweet |
