Ga toch werken!

Zondag 31 Augustus 2003 in categorie Politiek & Maatschappij, Opinie

Een lezer merkte terecht op dat het leven met een auto van de zaak ook geen vetpot hoeft te zijn. Liever had ik geschreven ' het leven met een leasebak', want dat bekt lekkerder, maar shit, dat heb ik weer: het wàs geen leasebak.

Terzake. De werkenden met een bescheiden inkomen laten zich nogal eens verlokken zich in hun oordelen af te zetten tegen mensen met een uitkering. Dit leidt soms tot uitspraken in de trant van 'Ga toch werken voor je geld' en 'Allemaal van mijn belastingcenten'. Dat zouden ze eens moeten afleren, want de lachende derde is de bezuinigende overheid. Op die manier blijft er namelijk maatschappelijk draagvlak voor ingrepen op de sociale zekerheid. Beter is het dat wij met z'n allen in de gaten krijgen dat bij bezuinigingen bepaalde groepen op deze wijze tegen elkaar worden uitgespeeld.

Het grootste deel van de werkende Nederlanders is werknemer. En of je nu veel of weinig verdient, die baan kun je in economisch slechtere tijden zó kwijt zijn. Van de ene dag op de andere kun je aan de andere kant van de lijn staan, bij die eerder door jou verguisde club van uitkeringsgerechtigden. En dan blijkt de oproep 'Ga toch werken voor je geld' ineens niet zo makkelijk meer uitvoerbaar, want de club is groot en het aantal vacatures minimaal. Afhankelijk van je arbeidsverleden kom je na kortere of langere tijd in de bijstand. Indien je partner tenminste geen inkomen heeft, want anders mag die als vangnet fungeren. En daar zit je dan met je hypotheeklasten, je dure schoolgaande kinderen en de onverwachte tandartskosten die ineens niet meer in het Ziekenfonds blijken te zitten.

Vervolgens komt die overheid ook nog eens aan je kop zeuren: "Ga toch werken voor je geld!" Zó zeggen ze dat uiteraard niet, in het politieke jargon heet dat 'financiële prikkels inbouwen'. Maar er is geen werk. En je krijgt er steeds meer de pest in, want je hele bestaanszekerheid is onder je voeten weggeslagen. Knarsetandend zie je toe hoe topmanagers vette bonussen incasseren en ja, inderdaad, óók hoe andere groepen ineens een belastingvoordeeltje krijgen in de vorm van vermindering van de bijtelling op hun leasebak. Toen je nog werkte was je daar blij mee, nu is het een doorn in het oog. Want het is niet eerlijk. Er moest immers toch bezuinigd worden omdat de overheid zo'n verschrikkelijk begrotingstekort had?

Waarom blijven degenen die nog wèl een baan met een modaal of lager inkomen hebben zich dan toch dikwijls afzetten tegen uitkeringsgerechtigden? Heel eenvoudig: omdat zij het ook veel minder makkelijk hebben dan het lijkt. Zelfs als je ietsje boven modaal verdient kan het knap lastig zijn de eindjes aan elkaar te knopen. Je zit bijvoorbeeld nèt boven de ziekenfondsgrens, waardoor je bent aangewezen op een dure particuliere verzekering. Of je verdient nèt teveel om in aanmerking te komen voor huursubsidie. En dan krijg je soms situaties waarbij het zelfs netto gunstiger kan uitpakken wanneer je loonsverlaging zou krijgen. Dan val je tenminste niet buiten allerlei regelingen.

Iedereen in Nederland die er géén tweede huis in Frankrijk of een zeewaardig zeiljacht op na kan houden zou beslist eens de opvattingen van de econoom Alfred Kleinknecht moeten lezen. Dit voorjaar legde hij in HP/De Tijd de verborgen agenda van deze rechtse regering uit. En dan wordt ineens helemaal duidelijk dat een hoge werkloosheid gewoon bewust onderdeel is van rechts beleid. Dus belooft u mij dat u het leest...

Heel handig voor het moment dat u weer mag stemmen.